12 Ekim 2013 Cumartesi

İlk Yıllarda Çocuk Beslenmesi Eğitimi Notlarım 2. Bölüm

Daha önce "İlk Yıllarda Çocuk Beslenmesi Eğitimi" ile ilgili notlarımın ilk bölümünü paylaşmıştım. Şimdi sıra Prof. Dr. Benal Büyükgebiz'den edindiğimiz diğer değerli bilgilerde:

Beslenme:

Anne sütü/mama ile başlayan, istemli olarak ağız yoluyla besin alımı ve çiğneme,yutma eylemine kadar süregelen bir beceri kazanma sürecidir. Beslenmenin başlangıcı reflekstir. Bir bebeğin ağzına parmağınızı götürseniz emmeye başlayacaktır. Beslenme sürecini etkileyen en önemli faktör bebek ve onu besleyen kişi arasındaki ETKİLEŞİM'dir.

"Çocuğunuz 100 gr eksik yesin ama psikolojik travma yaşamasın!"

Beslenmede yaşananlar sorunlar ileride farklı alanlarda ortaya çıkıyor. Beslenme "eziyet" olmamalı. Çocuklarımızı beslerken bunun psikolojik etkilerini de unutmamalıyız. Organizmayı biraz serbest bıraksak acıkınca zaten bizden yemek isteyecektir. ACIKMALARINA FIRSAT VERMELİYİZ.

Özellikle çocuğuna bakmak için işini bırakan anneler "Ben işimi bıraktım ama o yemiyor" diyorlar. Anne bu duyguyla çocuğuna baskı yapıyor. Anneler şunu unutmamalı: Çocuğu ile inatlaşan her anne kaybetmeye mahkumdur! Anne önce kısa, sonra uzun vadede kaybeder.

Ana- babalık davranışları iştahsızlığı nasıl etkiliyor?

Aşırı baskıcı ve çok serbest olan ebeveynlerin çocuklarında "iştahsızlık" görülür. Empati yapan ebeveynlerin çocuklarında ise iştahsızlık daha az görülüyor.

Beslenme bir refleks ile başlıyor. Yeni doğan bebeğin memeyi bulmak ve emmek için refleksi var. Ancak memeyi tutma refleksi yoktur. Bebeğe memeyi tutmasını öğretmek lazım. Bebek memeyi tutmada sorun yaşarsa, rahat ememezse, yani o andaki  ihtiyacı karşılanmaz ise hayal kırıklığı yaşar. Yaşanan bu sorun, anne memesi ile yaşadığı hayal kırıklığı ciddi yeme problemlerine neden olur, onun yemesini etkiler. İştahsızlığın altında anne memesini tutmada yaşanan sorun çok görülür. Bebeğin ihtiyacı olduğu anda ona memeyi vermemiz gerekir.

4-6 Aylık Bebek:
  • Çok az destekle veya desteksiz oturabilir.
  • Kaşıkla beslenmek için ağzını açabilir.
  • Bardak yardımı ile içebilir.
  • Biberonla kendini besleyebilir.
  • Dişleri çıkmak üzeredir.  
4 -6 aylıkken bunları yapabilen bir bebek sizinle masadayken yemeklere uzanıyorsa, yemek yemek istiyorsa ek gıdaya başlamak için hazırdır.

6-8 Aylık Bebek: 
  • Katı yiyecekleri çiğnemeye başlar.
  • Yemek yedirirken etrafındaki cisimler ile ilgilenir.
  • Yemek bittiğinde, yemek istemediğinde başını çevirir. Bu durumda sessizce bir şey söylemeden (yemediğini onaylamadan) yemeği uzaklaştırıp, onu sevip öpebilirsiniz.Sevgi ve yemeyi birbirinden ayrın!
9. Ayın sonunda: 

  • Kaşık tutmaya çalışır.
  • İnce uzun besinleri ağzına götürmeye başlar.
  • Isırmayı,çiğnemeyi, yutmayı bu dönemde öğrenmeli. (Yemekleri blendardan geçirmemeliyiz)
12. Ayın sonunda:
  • Yemeği istemediğinde başını sallar. Beslenmeyi sürdürmemeliyiz istemiyorsa. 
6-36 aylık bebekler bireyselleşme döneminde mücadele verirler. "Sadece kendi istediklerini yerler" Evet bu doğru ancak biz de istediğimiz besinleri sevdiği bir yemeğin içine koyup, gizleyerek verebiliriz. Çocuklar genelde kuru besinleri severler. Bizse sebzeleri genelde ıslak veriyoruz. Fırında pişirilen MÜCVER sebze yedirmek için uygun bir yemektir. Bu şekilde sebze tüketimini arttırabiliriz.

Çocukların Davranış Modelleri:

1) Katı Gıdaya Geçemeyenler: Çok fazla süt tüketiyorlar. Çocuklara günde 500ml' den fazla süt vermemek gerekir. Çocuklarınıza yeter ki yesin diye hiçbir şey yapmayın. Bir gün bu metodlar geçersiz olacak. Bekleyin ACIKSIN! Bir sonraki öğüne kadar hiçbir şey vermeyin, eğer yemek isterse güzelce reddedin. Bir sonraki öğün için itici kuvvet olsun.

2) İştahsızlar: Az besin alırlar, yemek akıllarına gelmez. Neşeleri yerindedir.

3) Yaşına Uygun Yemeyi Yemeyenler: Blenderdan geçirilen yemekleri yiyen çocuklar bu gruptadır. Bunları biz yapıyoruz. Bu çocuklar öğürüyorlar, kusuyorlar. Onlara pütürlü besinleri yutmayı öğretmeliyiz. Siz kaşığı uzattığınızda kaşığı reddederler ama kaşığı ona verirseniz yiyorlar. Bu çocuklar tamamen kendileri beslenmeli. Bu şekilde pütürlü besinlere alışırlar ancak bu dönemde kilo kaybedebilirler. Kilo kaybetsinler ama bunu öğrensinler.

4) Aşırı Seçiciler: Yoğurdun markası değişsin yemezler. Sosyal ortamda beslenmeleri en zor olan gruptur. Üstelik neden aşırı seçici olduklarını bilmiyoruz. Yemek yerler ama sadece istediklerini yerler. Anneye babaya söz geçirebildiklerinin farkındadırlar. Eğer bir çocuk belli bir grup besin yemiyorsa metobolik bir hastalık olabilir. (Bir besinin kendine dokunduğunu fark eden çocuk o besini yemek istemez) Bu durumda hekime danışılmalıdır.

5) Masa Adabı Geliştiremeyenler: Çok aktif çocuklar bu gruptadır. Anneler çocuğun arkasından koşarak yemek yedirirler. Softa ve öğün düzenleri oluşmaz. Ancak bir çocuk sadece masada yemek yemelidir, aynı şekilde biz de masada yemeliyiz. 

Prof. Dr. Benal Büyükgebiz bizlere bunları anlattıktan sonra soru cevap kısmına geçildi. Anneler hocayı bulmuşken sorular havada uçuştu:) Bu soruların cevaplarından da kısa kısa notlar:
  • Çocuklara oyun oynatarak yemek yedirmeyin. Eğer bir şey ile ilgileniyorsa ilgilendiği şeyi mutlaka masaya getirin. En iyi yöntem konuşarak yedirmektir.
  • 1 yaşına kadar TUZ ve ŞEKER'den uzak durun! Şeker ani yükselik, ani düşer. Pekmezi tercih edin. 1 yaşından sonra ise evde yaptığımız kekten yiyebilirler. Çok tercih etmemeliyiz ama YASAK değildir. 1 dilim kek dünyanın sonu değildir. Doğal şeker, rafine edilmemiş şeker sağlıklıdır.( Kahverengi şekere rengini veren pekmezmiş. Beyaz şekere pekmez koyarak kahverengi şeker yapılıyormuş.)
  • Bol tahıllı ekmek ve makarna sağlıklıdır.
  • Keçi sütünün inek sütünden bir üstünlüğü yoktur.
  • Yoğurdu inek sütü veya mama ile yapabiliriz. Ama mama ile yapılan yoğurt tutmuyor:) Bu yüzden inek sütünü tercih edebiliriz.
  • Demir ve çinko dışında çocuklara kesinlikle şu ayda şu damla verilecek diye bir şey yok. Eğer çocuğunuz haftada iki gün balık yüyorsa Balık Yağı vermenize gerek yoktur. Omega 3 sadece balıkta değil yeşil yapraklı sebzelerde de vardır.
  • Bir çocuk haftada en az 3 kez kaka yapmalıdır. Bu sayının altında kaka yapıyorsa kabızdır. 
  • Çocuklarımıza verdiğimiz yemeklerin miktarını değil, besleyici değerini arttırın.
 Bu güzel eğitim ve faydalı bilgiler için anneysen'e tekrar teşekkürler:)




4 yorum:

  1. Çok güzel bilgiler :)Kahverengi şekere şaşırdım,daha neler duyacağız:)Sevgiler:)

    YanıtlaSil
  2. Benim de hiç aklıma gelmezdi doğrusu işin içinde pekmez olduğu:) Organizasyon çok güzeldi, umarım bilgiler herkesin işine yarar. Sevgiler:)

    YanıtlaSil
  3. Deniz Hanım Merhaba,

    Yazılarınızı ilgiyle ve keyifle takip ediyorum. Size sormak istediğim konu organik tavuk için ne yapıyorsunuz, ben hiç bir markaya ve mahalle kasabına güvenemiyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim:) Banvit'in organik tavuğunu ve yıllardır güvendiğimiz kasabımızdan aldığım tavuğu kullanıyorum Toprak için.

      Sil